• Het plafond nu helemaal afgewerkt tot op een hoogte waar later de inbouwkasten voor zullen komen.
• De achterste muur werd door Eefje netjes van een tweede laag leem voorzien die perfect aansluit aan het plafond.

Om de laatste rijen planchetten van het plafond te plaatsen moesten er aan één kant enkele vervelende hoeken uitgezaagd worden, maar dankzij de deskundige begeleiding van Papa Jef hebben we wat dat betreft al heel wat bijgeleerd. Het is voor mij nog altijd geen koud kunstje om zo’n planchette op 45° af te zagen, maar het is uiteindelijk wel gelukt en het plafond sluit netjes aan!

Omdat ikzelf mijn duim verstuikt had bij het mengen van de leem – als je die staafmixer niet goed vast houdt, krijg je daar een flinke slag van als je ‘m aanzet – heeft Eefje het zetten van de tweede laag leem op de achterste muur helemaal alleen voor haar rekening genomen. Gelukkig was het niet zo’n hele grote muur en bovendien doet Eefje dat sowieso een stuk sneller dan ikzelf.

En het eindresultaat mag gezien worden:

Nu het plafond en de leem op zolder helemaal afgewerkt zijn, kunnen we stilaan beginnen aan de afwerking van de vloer op zolder met ondervloer en laminaat. Het zou ideaal zijn moesten we dat tegen zondag klaar hebben, want dan is er de open deur van Ecobouwers.be. Of het gaat lukken, zal een beetje afhangen van de tijd die we in de volgende dagen ’s avonds gaan over hebben.

Terwijl Eefje in de voormiddag nog les geeft aan de kids van de kunstacademie, begin ik alvast en tegen dat Eefje rond de middag toekomt, zit ik bijna zover dat we omhoog moeten. Eerst wordt er gegeten (een mens moet zien dat hij voldoende eet, he!) en daarna bouwen we de stelling om in de hoogte te kunnen werken. We zetten de stelling zo dat we over de hele breedte van de muur een plateauke hebben om op te staan en we dus geen stelling hoeven te verplaatsen. We werken van onder naar boven en telkens als we op een hoogte komen dat we er niet meer bij kunnen, worden de planken een niveauke omhoog gelegd.

Ook het leem mengen gebeurt op de stelling, want zo’n kuip leem is te zwaar om omhoog op de stelling tillen. Een emmerke water en een emmerke leemzand daarentegen dat lukt nog wel (met wat hulp van de katrol uiteraard).

Er wordt hard doorgewerkt tot in de late uurtjes, want het is half één als we uiteindelijk stoppen. De leem is tegen dan helemaal tot boven aangebracht en de onderste helft van de muur is al gesponst. De bovenste helft is hiervoor nog te nat en we hebben geen zin om nog enkele uren te wachten, dus het sponsen van de bovenste helft zal voor vrijdag zijn.

Vrijdagmorgen wordt er stevig doorgesponst en rond de middag is de muur helemaal klaar. Het was zwaar werken, maar het resultaat mag er zijn. Een mooie aaneengesloten muur, van beneden helemaal tot boven. We zijn er zelfs in geslaagd om de muur redelijk vlak te krijgen. Hetgeen geen sincecure was, want er zaten redelijk wat blutsen en builen in de muur.

Omdat ik me niet 100% voel door een opkomend griepje en Eefje de namiddag moet gaan lesgeven, wordt er vrijdagnamiddag niet meer gewerkt.

De zaterdagmorgen komt Papa Jef weer een handje toesteken. Ikzelf ben thuis in mijn bed gebleven, wegens geveld door een griepje …

Dat wil wel niet zeggen dat er niet gewerkt is geweest de zaterdag. Integendeel!

Het plafond op de studio is helemaal afgewerkt. De laatste rij planchetten moesten nog tegen het plafond genageld worden, maar hiervoor hadden we wat hulp van onze professional nodig.

In de badkamer wordt de sokkel afgewerkt met waterdichte OSB-platen. Papa Jef heeft er netjes voor gezorgd dat deze verhoogde vloer afloopt naar de douche. Zo kunnen we er gerust in zijn dat er geen water in de badkamer zal staan als we een douche genomen hebben.

De muur in ’t salon moest ook nog geborsteld worden voor de perfecte afwerking. Hier is Eefje van boven naar beneden aan begonnen. Zo kon de stelling ook al deels afgebroken worden van boven naar beneden. Enkel het rechter deel voor het raam laten we nog even staan, want de ramen moeten nog afgekit worden en daar kan de stelling nog perfect voor gebruikt worden.

Papa Jef had ook al de platen mee om de vloer op de benedenverdieping 2cm te verhogen alvorens deze afgewerkt wordt met laminaat. Deze kunststof platen samen met de laminaat zullen ervoor zorgen dat de vloer perfect aansluit aan de ramen.

Ook Jens, Niels en Chris zijn van de partij om een handje te komen toesteken, want alvorens de sleuven van de riolering dicht kunnen moeten er nog een aantal buizen tot aan de rooilijn verlengd worden. De ervaring leert dat dat niet simpel is en dus is alle hulp welkom.

Het aansluiten van de afwateringsbuizen naar een central buis van 125mm loopt vlot, maar als we de overloop van de regenput willen verlengen, merken we dat deze een heel flauw bochtje nodig heeft om recht naar de straat toe te lopen. Helaas, geen flauw bochtje te vinden bij Jeva, dus lossen we het anders op: een bocht van 45° erop en dan de sleuf opnieuw uitgraven naar de straat in het verlengde van deze hoek. Zo komen de buizen bovendien vlakbij mekaar toe aan de rooilijn zodat we meer ruimte hebben in onze ‘voortuin’ in afwachting van de aansluiting van de riolering en we ook dit laatste gat kunnen dicht smijten.

Als de rioleringsbuizen er liggen, worden alle kuilen die dicht kunnen dichtgegooid en daarna verhuizen we de zakken leem die tussen de twee bergen zand liggen even opzij. Hierdoor is er ruimte om van de 2 bergen 1 berg te maken. Zo ligt onze voortuin er alvast een beetje ‘ordelijker’ bij!

Na de middag graaft Geert nog de sleuf langs het huis uit waarin de wachtbuizen moeten komen. Het stukje naar het huis toe graaf ik zelf met de schup, want we moeten hier voorzichtig zijn dat we geen buizen van de afvoer beschadigen.

Het is bloedheet en ik smelt bijna, maar we bijten door. Zo kunnen we maandagavond de wachtbuizen meteen op hun plaats leggen.

Omdat ik Eefje wil verrassen tegen dat ze op den bouw komt na het lesgeven, begin ik terwijl er buiten gegraven wordt ook alvast met het afborstelen van de afgewerkte leemmuren. Zo zijn die helemaal klaar tegen dat Eefje toekomt!

En na een kleine dag zwoegen in onze ‘voortuin’ kunnen we eindelijk onze auto terug op onzen hof parkeren!

We hebben ook afgesproken met ‘de man van de poort’ om onze garagepoort te komen opmeten. Een heel vriendelijke man die ons wist te vertellen dat levering maximaal 6 weken op zich zal laten wachten. We zijn alvast heel curieus…

Daarna vlieg ik in het sponsen terwijl Eefje ‘coördineert’. Ze heeft tenslotte er al 10u intensieve arbeid opzitten en verdient wel wat rust!

Vanavond hebben we de laatste H20 afgewerkt in de badkamer en is Papa Jef even gepasseerd om op te meten hoe het verloop van de vloer op het verhoogje naar de douche moet gemaakt worden. Het is immers de bedoeling dat deze afloopt in de richting van de douche, zodat er nooit water in de badkamer zelf te staan zal komen. (Enfin, toch geen water afkomstig van de douche…)

Gisteren hebben we het huis flink opgeruimd en de studio/atelier helemaal leeggemaakt. Eefje heeft vanavond ook de OSB-vloer hier al gestofzuigd en een keer gedweild zodat deze picobello is om er de afwerkingsvloer op te leggen.

Na het meetwerk demonstreert Papa Jef ons hoe we te werk moeten gaan om onze vloerplanken in de studio correct en mooi aansluitend moeten leggen.

Eerst leggen we een strook ondervloer, evenwijdig met de muur waar we met de vloer beginnen. Dit is een speciale, geluidwerende ondervloer van nauwelijks 3mm dik, maar het effect ervan laat zich al meteen horen als je stapt op een stukje afgewerkte vloer en daarna op de OSB. Zeker de moeite waard dus om dit te doen!

Daarna wordt de eerste lat tegen het ene uiteinde gelegd en mooi evenwijdig gezet met de lijnen van de OSB-platen. Deze liggen perfect evenwijdig met de balk van het skelet en zijn bijgevolg de perfecte referentie om gelijk te blijven. Met het nagelpistool en hele fijne nageltjes wordt de lat vastgeschoten, er goed op lettend dat deze mooi recht loopt. Onze vloerplanken die we eerder ook al gebruikt hebben om de vloeren van de rest van de eerste verdieping en zolder te maken zijn voorzien van een tand en een groef waardoor ze perfect in mekaar schuiven.

Je begint met de tand naar de muur en schuift daarna de volgende plank in de vorige en zorgt ervoor dat deze mooi aansluit alvorens je ze weer vastschiet met het pistool. De werkwijze is heel gelijkaardig aan het leggen van de vloerplanken op de draagbalken voor de vloer/plafond en dus zijn we er vrij snel mee weg.

Als Papa Jef weg is werken we nog even verder totdat we iets meer dan een meter gelegd hebben en dan is het alweer tijd om naar huis te gaan. Morgen is het immers weer heel vroeg dag!

Als ik ’s avonds toekom heeft Eefje de 2de laag leem boven het raam van de vide, zowel langs de kant van de zijgevel als aan de tuin volledig afgewerkt. Er hoeft enkel nog gesponst en geborsteld te worden en dit deel is ook alweer klaar. Ik zet me er meteen aan, want Eefje heeft vandaag al hard genoeg gewerkt. Ze is terecht doodop van een hele dag leem opzetten boven schouderhoogte. Ook het sponsen boven schouderhoogte is best vermoeiend, maar gelukkig duurt dat niet zo lang.

Morgen moeten we nog eens goed naborstelen voor de perfecte afwerking en daarna kan de stelling verhuizen naar de salon, klaar om aan de grote leemmuur in het salon te beginnen. Deze zal wel minstens moeten wachten tot zondag, want deze moeten we met twee gelijk aanpakken. Het is immers onbegonnen werk om dit alleen op een dag te lemen en in meerdere dagen de leem opzetten, maakt zoals we al eerder aanhaalden de fijne afwerking alleen maar moeilijker.

Eefje is al enkele dagen overdag alleen gaan werken om verder te werken aan de 2de laag leem. ’s Avonds werken we die dan samen af door ze te sponsen en te borstelen.

Om het afwerken van de 2de laag leem en de leemfinish te vergemakkelijken zorgen we er voortaan voor dat we alle stappen op dezelfde dag kunnen doorlopen. Dat wil dus zeggen:

• opbrengen van de 2de laag leem of de leemfinish
• egaliseren met behulp van de vlakke spons
• naborstelen met een borstel van kokoshaar

We hebben namelijk ondervonden dat als je deze 3 zaken dezelfde dag uitvoert dat een stuk makkelijker gaat. Het egaliseren van de leem/finish vergt veel minder moeite als je dit doet van zodra deze net voldoende gedroogd is. In het geval van de finish is dit van zodra deze niet meer glanst, in het geval van de 2de laag leem kun je de leem die ’s morgens aangebracht werd, ’s avonds sponsen.

Vooraleer af te borstelen moet je dan nog een uur of twee wachten. Het is belangrijk erop te letten dat de haren van de borstel geen lijnen in de leem/finish maken tijdens het borstelen. Als dit gebeurt is het nog te nat en moet je nog even wachten.

Vandaag hebben we zo de 2de muur in de slaapkamer afgewerkt met leemfinish, zodat hier nu alle muren helemaal afgewerkt zijn. Terwijl we wachten op de leemfinish om te drogen wordt de primer in de gang op de 1ste verdieping en de zolder aangebracht.

Om het makkelijker te maken om op te volgen wat er waar nog moet gebeuren, hebben we ondertussen een TO DO list op onze blog gezet met de titel “Wat moet er nog gebeuren?”  Per karweitje sommen we de kamers op waar dit nog moet gebeuren. Zo hebben we een mooi overzicht van wat we nog moeten doen en zien we het lijstje ook stelselmatig afnemen…

We geven jullie nog even de correcte werkwijze mee om leemfinish op een met contact primer voorbereide muur aan te brengen.

Allereerst moet uiteraard de leemfinish gemengd worden met water en als je dat wil met stroschilfers. Hiervoor hebben we opnieuw onze mixer gebruikt. Eerst doe je 6 liter water in de mixkuip, dan voeg je daar een volledige zak leemfinisch van 25kg en een handvol stroschilfers aan toe. We proberen de zak bij het uitkappen al wat te verdelen over de volledige oppervlakte van de kuip zodat het mengen iets makkelijker verloopt. Daarna zet je de mixer erin en mix je tot je een “homogene massa” krijgt. Omdat dit erg spat als je de mixer op volle toeren zet raden we aan om dit in “schokjes” te doen. Kwestie van jezelf en de omgeving niet te fel te bevuilen en zo het spatten onder controle te houden. Daarna voegen we opnieuw 6 liter water, gevolgd door een tweede zak van 25kg leemfinish en een handvol stroschilfers toe. Daarna opnieuw mixen tot een homogene massa. We doen het in 2 keer omdat we gemerkt hebben dat als je meteen de volledige hoeveelheid in 1 keer wil mengen dat toch niet zo evident blijkt te zijn. Zelfs niet met de stevige mixer die wij ter beschikking hebben.

De leemfinish aanbrengen en afwerken gebeurt in 4 stappen:

1. Breng de leemfinisch in een laagje van 2 tot 3 mm aan met behulp van een spatel (of “plekspaan”).
2. Zodra de aangebrachte leemfinisch voldoende gedroogd is (als hij niet meer glanst) kun je al een eerste keer sponsen met een vochtige spons. Zorg er hierbij voor dat je de spons zeker niet te nat maakt en dat je geen druk uitoefent tijdens het sponsen. Ook de spons regelmatig uitspoelen is een aboslute must.
3. Je hebt nu een vrij ruw resultaat. Daarom sponsen we de dag nadien nog een tweede keer na. Opnieuw met een vochtige spons en zonder druk uit te oefenen.
4. Het resultaat is nu al een stuk fijner. Om de muren stofvrij te maken moet je nu nog de muren afborstelen met een borstel met kokos- of paardenhaar. De websie van tierrafino raadt aan dit te doen op een nog vochtige muur, dus niet als deze al helemaal opgedroogd is.

Optioneel kun je ook nog fix leemversteviger toevoegen tijdens het mixen of deze naderhand aanbrengen.

Naast de leemfinisch in de hal, heeft Eefje ook nog een hele dag hard gewerkt aan de tweede laag leem in de keuken. Het portaal rond de achterdeur en de muur rond het keukenraam zijn ook helemaal klaar.

Het begint aardig op te schieten en ons “to do” lijstje voor het afwerken van de muren begint al aardig in te korten. Blijven nog over:

• leemfinish op 2 muren in de slaapkamer
• tweede laag leem op zolder boven de vide
• tweede laag leem op het zolderke
• tweede laag leem, primer en leemfinish op de twee zolderkamers
• tweede laag leem in de eetkamer, rond het grote schuifraam en het grote raam aan de zijkant
• tweede laag leem op de muur in het salon, helemaal boven tot op zolder (vermoedelijk de grootste uitdaging)
• leemfinish op 2 muren in de keuken
• leemfinish op 1 muur in het salon
• primer en leemfinish op de gang van de eerste verdieping en zolder
• primer en leemfinisch in de badkamer
• basislaag cementering en tadelact in de badkamer (een immens werk naar het schijnt)
• OSB, fermacell, primer, leemfinish op de muur in de gang beneden (kan pas als alle nutsvoorzieningen definitief aangesloten werden)

Toch nog een aardige lijst, maar uiteindelijk is er ondertussen ook al heel wat gebeurd:

• tweede laag leem in keuken, salon (TV-hoek), slaapkamer, studio/atelier (rondom), traphal (muur waar de trap tegen komt)
• leemfinish in de traphal (rondom op de 1ste verdieping)
• primer in keuken, salon

Enfin, de kans dat we ons de komende weken gaan vervelen is heeeeeeeeeeeeeeeeel klein…

Op het programma: afwerking van de 2de laag leem in de hal beneden, waar Eefje gisteren aan begonnen is. Eerst wordt het gedeelte dat Eefje gisteren al van een 2de laag leem voorzien heeft helemaal gesponst en daarna gaan we samen aan de slag om de rest van de muur aan de trap en langs de voordeur van een 2de laag leem te voorzien. Op den duur staan we mekaar onder de voeten en dus laat ik Eefje alleen verder werken in de traphal terwijl ik alvast de plafondplanchetten naar de eerste verdieping breng. Die gaan we binnenkort immers op zolder nodig hebben en daarmee zijn ze toch al een verdieping hoger geraakt…

Tussendoor genieten we van ons wekelijks frietje van de frituur, da’s een traditie die we hoog houden! Tegen 21u is de gang klaar en zijn alle planchetten naar de 1ste verdieping verhuist.

Morgen heb ik ’s avonds een vergadering, dus gaan we het werk noodgedwongen moeten beperken tot het afwerken van de traphal door het resterende gedeelte te sponsen. Dinsdag is een rustdag, want dan hebben Eefje en ik samen wat te vieren…

Terwijl Eefje nog snel brood gaat halen komt ook Papa Jef al toe met de vrachtwagen. Hij heeft wat extra stelling meegebracht zodat we een plateau op hoogte kunnen bouwen in de vide. Zo hebben we een mooi plateau om op te werken aan het plafond.

Maar voordat we de stelling kunnen bouwen moet eerst de tijdelijke trap van de eetkamer naar het salon verhuist worden. Met ons gedrieën samen is dat klusje relatief snel geklaard en kunnen we beginnen met het stelling bouwen. Er worden twee grote en een kleine stelling op mekaar gezet, zodat we op een totale hoogte van 5m40 uitkomen, net beneden de vloer van de zolder. De ideale werkhoogte dus om aan het plafond te werken.

Terwijl Papa Jef en ik samen aan het plafond werken, begint Eefje aan de 2de laag leem in de hal. Best een uitdaging, want de muur hier moet zo vlak mogelijk zijn om later makkelijk de definitieve trap te kunnen plaatsen.

Boven wordt er eerst weer onderdak tegen het plafond geniet en daarna worden de latten tegen het plafond geschroefd om dit overal op gelijke hoogte te krijgen. We hebben hier extra lange schroeven voor gehaald, want het niveauverschil in het dak hier is wat groter dan dat op de studio. We moeten hier dan ook een afstand van 9m overbruggen en perfect gelijk krijgen!

Maar met de professionele hulp van Papa Jef is dat gelukkig een koud kunstje!

Tegen 17u zijn we ongeveer klaar en heeft Eefje beneden 3/4de van de muur waar de trap tegen moet komen afgewerkt. Zo was het weer een productieve dag en daarom belonen we ons met een filmke in de cinema.