We waren goed op tijd vertrokken om zeker op tijd te zijn, maar een vrachtwagen vond het vanmorgen blijkbaar nodig om de volledige snelweg te versperren en dus zijn we pas rond 8u bij ons moeder in Zolder, waar we de camionette moeten oppikken. Kathy (mijn jongste zus) en Mario, een kameraad van mijn zuske staan ons al op te wachten als we op de werf aankomen. Van onze stroboer is er dan nog niks te bespeuren.

Iets voor 9u hebben we nog altijd geen nieuws van onze stroboer en dus belt Eefje even om te informeren of ze ons niet vergeten zijn. We horen een “Oei” en dan een “Oei, oei, oei” en daarna een “Ah, OK”. Hm, mysterieus… Wat zou er aan de hand zijn? Blijkbaar werd onze boer door enkele “ijverige politieagenten” tegengehouden omdat zijn lading 20cm te hoog was. Het had wat voeten in de aarde, maar uiteindelijk is hij toch verder mogen rijden zonder eerst een deel van de lading te moeten afladen. Oef!

Terwijl we wachten gaat ons Kathy langs de bakker voor koffiekoeken. Zo kunnen we genieten van een worstebroodje en croissant als ontbijt. Da’s mooi meegenomen. Merci, zus!

Even later komen Papa Jef en onze “Freddy” toe met onze OSB-platen. Deze wegen zo’n 2 ton en moeten afgeladen worden voordat onze boer toekomt met zijn stro. We schieten dus meteen in actie en terwijl Papa Jef ze van de remork haalt, geven Freddy en ikzelf de OSB-platen door naar boven, waar Mario en Eejfe ze aannemen en in 4 stapels op de studio leggen. Zo nemen ze geen ruimte in beneden, waar we alle ruimte kunnen gebruiken voor het stro.

Elke plaat weegt zo’n 18kg en na een tijdje begint dat flink door te wegen. Papa Jef biedt aan om even over te nemen om de platen omhoog te steken en laat mij de overige van de remork halen. Na nog even doorzetten hebben we alle platen naar boven gebracht en hebben we onze eerste pauze ruimschoots verdiend!

Even later komt ook onze boer toe met onze tweede lading stro.

Raf komt ook net toe en schiet meteen mee in actie. Met vereende krachten wordt de eerste aanhangwagen gelost en alle strobalen netjes in de garage gestapeld. We vormen een ketting van aan de aanhangwagen tot in de garage zodat de strobalen makkelijk kunnen doorgegeven worden tot bij Mario, die alles netjes opstapelt. Zo met wat extra volk gaat het lossen vrij vlot, maar het blijft toch zwaar werk om de strobalen te stapelen. Ze blijven tenslotte tussen 10 en 15kg wegen per stuk, he.

Als de eerste wagen leeg is, wordt het los stro dat van de strobalen komt in zakken gestopt en houden we even een korte pauze om te bekomen terwijl onze boer de volgende aanhangwagen voorrijdt. ’t Is toch nen krak met zijn traktor en aanhangwagen, want in het achteruitrijden loopt de band van de aanhangwagen exact in het eerste spoor. Ge moet het maar kunnen!

Een deel van de tweede aanhangwagen wordt nog mee in de garage gestopt totdat deze tot aan het plafond vol steekt met stro. De rest van het stro wordt in de keuken opgestapeld. De ketting wordt een beetje verder uit mekaar gezet zodat we de strobalen tot achteraan kunnen doorgeven en even later is ook de tweede aanhangwagen helemaal leeg. Het is ondertussen bijna middag en dus de hoogste tijd voor een korte pauze.

Raf gaat even langs thuis om te eten, maar komt namiddag terug.

Terwijl we onze boterhammekes eten, komt Chris toe om ook een hand toe te steken. Om te beginnen op het dak moet er in een deel van de pannen een gat geboord worden zodat deze met een schroef verankerd kunnen worden. Zo moeten alle gevelpannen verankerd worden om te voorkomen dat ze bij een hevige storm van het dak waaien.

Terwijl Freddy en Eefje beneden stro in de vloer steken, gaan Papa Jef en Raf het dak op om de pannen te verdelen over het dak. Chris en ik laden een pallet vol met pannen en brengen deze dan met de kraan omhoog. Om zeker te zijn dat de pannen overal gelijkmatig verdeeld worden, gaan we als volgt te werk:

1. de gevelpannen aan de rechterkant van het dak worden eerst op hun plaats gelegd en verankerd met een schroef
2. langs de gevelpannen wordt één rij pannen gelegd, een halve en een hele pan worden afgewisseld zodat de pannen in verband komen te liggen
3. daarna worden zowel bovenaan tegen de nok de laatste rij, als beneden de onderste rij pannen gelegd over de hele breedte van het dak er zorgvuldig op lettend dat bovenaan en onderaan exact evenveel pannen liggen
4. om te zorgen dat we later bij het opvullen van het dak mooi op lijn blijven, wordt er met behulp van een smetkoord een lijn getrokken van boven naar beneden en dit om de 4 pannen
5. door te zorgen dat de rand van de pannen gelijk blijft met de lijntjes die op de panlatten getekend worden, zijn we zeker dat alle pannen mooi op een lijn zullen liggen

Er wordt flink doorgewerkt en tegen 17u ligt een groot deel van de rechterkant van het grote dak dicht met pannen.

Onze helpers worden elders verwacht en dus zit het werk er voor vandaag op, wat het dak betreft.

Iedereen is ook goed moe van het zware werk, want niet te vergeten: Er is vandaag na de 2 ton OSB-platen ook ongeveer 6 ton stro gelost en nog ettelijke kilo’s dakpannen op hun plaats gelegd. Er is dus letterlijk een berg werk verzet vandaag.

Het was een lange en zware dag, maar we zijn tevreden want er is heel wat werk verzet. Vele handen maken zwaar werk licht en dus willen we al onze helpers nog eens extra bedanken. Merci mannen!

In de voormiddag heeft Paesen onze dakpannen geleverd zodat het nu voor het huis weer aardig vol staat. Dit keer niet met hout, maar met paletten pannen. Als je ze zo allemaal bij mekaar ziet staan, realiseer je je pas dat er wel heel veel pannen op ons dak moeten.

Na de middag werden ook onze dakgoten met alle toebehoren geleverd door Houbrechts Plastiebouw uit Alken.

Als we vanmorgen om 8u toekomen op de werf staat Papa Jef ons alweer op te wachten. Ook hij heeft een heleboel materiaal voor ons bij in de vorm van triplex planken om in de schotten van de vloer te leggen, treden voor onze tijdelijke trap en een pallethaak voor de kraan waarmee we makkelijk de dakpannen naar boven kunnen brengen. De triplex planken zijn alvast allemaal netjes op breedte gezaagd. Zo hoeven wij ze enkel op de juist plaats tussen de schotten te leggen.

Daarmee hebben we weer aardig wat materiaal om ons de komende dagen mee te amuseren…

We beginnen alvast met het uitladen van de vrachtwagen. We leggen de triplex planken in de garage zodat ze beschermd liggen tegen de weerelementen.

Daarna toont Papa Jef ons hoe we de treden op onze tijdelijke trap moeten bevestigen: De trede wordt op de voorziene steunpunten gelegd en dan wordt aan weerszijden de trede vastgezet door twee nagels schuin door de trede te slaan en in de zijkant van de trap. Om te voorkomen dat de trede en de trap niet goed aansluiten, gebruiken we een sergeant om de trede goed te klemmen tussen de zijplanken van de trap.

Terwijl ik onderaan de trap begin en zo trede per trede omhoog werk, gaan Eefje en Papa Jef het dak op en beginnen alvast met de onderste panlatten op hun plaats te slaan.

Als de trap klaar is, kruip ik samen met Papa Jef op het dak om de overige panlatten op hun plaats te slaan terwijl Eefje beneden de triplex planken tussen de buitenste balken alvast op hun plaats legt en er het dampzeil in vastniet. Het dampzeil wordt met de tekst naar beneden in de vakken gelegd. Zo verzekeren we dat het water wel naar buiten kan verdampen maar niet weer naar binnen kan doordringen, net zoals op het dak.

Om de afstand tussen de latten uit te zetten gaan we dan als volgt te werk:

1. Zet op een referentielat de afstand tussen de panlatten uit. Zo hoef je niet telkens opnieuw te meten om de afstand tussen de latten te bepalen. De afstand die je moet uitzetten vind je terug in de beschrijving van je dakpannen. Het is heel belangrijk dat je dit heel precies doet. In ons geval is er immers maar 8mm speling op de afstand tussen de pannen!
2. Leg de referentielat aan het ene uiteinde van het dak en sla een nagel op de buitenste tenglat om de afstand te bepalen.
3. Herhaal dit aan het andere uiteinde van het dak. Zo krijg je twee referentiepunten.
4. Haak het smetkoord in aan de nagel aan een kant van het dak.
5. Rol het smetkoord af tot aan de overkant van het dak en span de koord goed aan zodat ze strak komt te zitten. Als je aan beide kanten goed uitgemeten hebt, krijg je zo een mooie rechte lijn op de juiste afstand die ook nog eens mooi waterpas loopt.
6. Trek de smetkoord omhoog en laat ze schieten. Zo klapt ze tegen de tenglatten en worden de streepjes op de latten getekend. De smetkoord bevat immers een poeder dat afgeeft als de koord ergens tegen slaat.

Zoals je ziet, heel simpel en efficiënt!

Om de latten correct vast te nagelen ga je dan als volgt te werk:

1. Begin onderaan en aan een uiteinde van het dak.
2. Lijn de panlat uit zodat de bovenzijde perfect gelijkloopt met de lijn die je net getrokken hebt met het smetkoord.
3. Het uiteinde van de lat moet halfweg een tenglat komen. Het andere uiteinde mag aan de zijkant van het dak een stuk uitsteken. Dat kan later afgezaagd worden.
4. Sla de lat vast met een latnagel op elke tenglat. Deze nagel zal door de panlat en de tenglat tot in de dragende keper gaan en zorgt zo dat de panlat stevig vastgezet wordt.
5. Waar de panlat halfweg de tenglat uitgelijnd werd, sla je nog een nagel net onder de lat voor extra stevigheid.
6. De volgende lat leg je tegen de vorige lat, zodat deze ook halfweg de tenglat komt.
7. Lijn de lat weer uit door de bovenkant van de lat te laten gelijkopen met de uitgezette lijn.
8. Als je aan de andere kant van het dak komt, zorg je dat de lat niet te lang is door deze op de juiste afstand af te zagen.
9. De volgende rij panlatten bevestig je op dezelfde manier op de tenglatten.

Uiteraard loop je niet telkens van links naar rechts over de volledige lengte van het dak, maar werk je enkele latten omhoog en schuif je daarna op. Zo voorkom je onnodige meters te lopen over de panlatten op je dak.

Na een dagje werken – we werden regelmatig onderbroken door een fikse regenbui – liggen de latten van het grote dak aan de rechterkant allemaal op hun plaats.

Gelukkig had Papa Jef zijn nagelpistool mee en moesten dus niet alle nagels met de hamer ingeslagen worden, hetgeen aardig wat werk spaart. Het blijft toch best zwaar werk omdat je de hele dag op dunne panlatten loopt en bovendien nog de hele tijd bergop en bergaf moet gaan. Neem daar dan nog bij dat zo’n nagelpistool toch wel wat weegt als je dat niet gewoon bent te hanteren en je zal begrijpen dat je na een dag werken echt wel stikdood thuis komt.

Morgen zal er niet gewerkt worden op de werf, want dan moeten we naar de vernissage van Eefje haar tentoonstelling, maar maandag wordt er weer verder gewerkt.