Daarna wordt de trap naar de eerste verdieping nog terug op zijn plaats gezet en dan naar huis, want het is alweer 22u.

Op vrijdag pakken we dan eindelijk dat laatste stukje stromuur aan. Op de hoek boven de trap moet er nog een pilaar van een strobaal breed gemaakt worden. Eerst worden de verticale balken waartussen het stro geklemd zal worden op hun plaats gezet. Daarna plaatsen we de eerste twee strobalen. Bij het aanpersen moeten we weer een nieuwe truuk uitvinden om de balken aan de kant van de muur met de krik te kunnen persen. Hier is immers geen balk voorhanden, enkel twee balken op hun kant waar stro tussen zit. We lossen het op door een plankje de lengte van de afstand tussen de balken vast te schroeven op de balken en de krik hieronder te plaatsen. Daarna worden de balken op de klassieke manier aangedrukt.

Strobaal nummer 3 gaat ook vlot op zijn plaats, maar voor strobaal 4 moeten we langs de andere kant te werk gaan, omdat de schuine kant van het lagere dak in de weg zit. We leggen enkele balken over het trapgat en zetten hierbovenop de trapladder. Terwijl ik op de ladder klim om de baal ertussen te klemmen, gaat Eefje onderaan op de ladder staan om tegengewicht te bieden.

De strobalen aandrukken doen we weer door de krikken tussen de balk en de bovenliggende skeletbalken te plaatsen. Makkelijker gezegd dan gedaan, want ik kan er maar net aan boven op mijn trapladderke met een gapend gat dat beneden lonkt… Gelukkig zorgt Eefje ervoor dat de ladder mooi stabiel blijft staan zodat ik mits enkele acrobatentoeren de balken aangedrukt en vastgezet krijg. We letten er hierbij op dat de afstand tussen de aandrukbalk en de balk van het skelet net iets smaller is dan de breedte van een strobaal.

Daarna de laatste strobaal nog in deze laatste opening drukken en enkele gaten opvullen met los stro en het laatste stukje stromuur is klaar. Oef!!

Zaterdagmorgen hebben we weer afgesproken met Papa Jef. We hebben hier een beetje naar uitgekeken, want vandaag gaan we leren hoe we binnenmuren moeten maken…

Vooraleer we met de binnenmuren beginnen, wordt het raam op de zolder geplaatst. Het gelaagde glas naar de zolder dragen is best zwaar, maar lukt vlotter dan verwacht. Het raamkader plaatsen en het glas erin zetten is al bijna routine en voor we het goed en wel beseffen staat het raam op zijn plaats.

Dan het grote moment: Het begin aan de binnenmuren!

We beginnen op de benedenverdieping. Hier moeten 3 binnenmuren  geplaatst worden:

• de scheiding tussen keuken en berging
• de scheiding tussen berging en inkomhal
• de scheiding tussen berging/inkomhal en de zitkamer

Papa Jef legt ons stap voor stap uit hoe we tewerk moeten gaan:

1. Horizontaal op de vloer wordt een schalieplank vastgeschroefd op de plaats waar de muur moet komen, exact op de lengte van de muur.
2. De uitsparing voor de deuropening wordt hier uitgehaald: 90cm voor de deur, plus 2 x 2,5cm de breedte van de schalieplank die verticaal omhoog zal gezet worden om het deurgat te vormen.
3. In de volgende stap wordt normaal gezien dezelfde plank bovenaan tegen het plafond bevestigd, zodat de verticale planken hier mooi tussen kunnen bevestigd worden. Als je muur tussen twee draagbalken van het houtskelet uitkomt, kun je deze stap overslaan en de verticale balken tussen de draagbalken laten uitkomen en daar bevestigen.
4. Plaats ongeveer om de 45cm een verticale plank, exact tussen de twee horizontale planken. De verticale planken van het deurgat worden hierbij eerst geplaatst en van daaruit wordt de tussenliggende afstand voor de overige verticale steunplanken gemeten. De planken worden eerst bovenaan en daarna onderaan vastgeschroefd. Het is belangrijk dat je er hierbij op let dat elke verticale plank mooi waterpas staat. Papa Jef heeft daarvoor een speciale lange waterpas van ongeveer 2m.
5. In het deurgat wordt op 2,08m een horizontale plank gezet om het deurgat te vormen. De muur begint nu al vorm te krijgen, maar is nog niet heel stevig.
6. Om de muur te verstevigen wordt ongeveer halfweg tussen de verticale planken, horizontaal een kort plankje geschroefd. We zetten daarvoor een streepje halfweg op de verticale balk en plaatsen dan om en om een balkje boven en onder dit streepje. Zo kun je telkens langs de zijkant dit plankje perfect vastschroeven. Het resultaat is een kader dat al behoorlijk stevig staat.
7. Als dit kader op zijn plaats staat, wordt de muur langs één kant beslagen met OSB-platen. We werken van onder naar boven en zorgen dat de OSB-platen in verband op mekaar geplaatst worden. Elke plaat wordt op elke verticale balk met twee schroeven vastgezet, eentje langs de bovenkant en eentje langs de onderkant van de plaat. Ver genoeg van de rand zodat deze niet gaat barsten.
8. We werken van links naar rechts en zorgen dat we links en rechts van de deur op dezelfde hoogte blijven.
9. Bovenaan de deur, wordt de deuropening uitgezaagd uit een OSB-plank die van links over de deur naar rechts doorloopt.
10. De laatste rij wordt opgevuld met een OSB-plaat die op maat gezaagd wordt zodat ze mooi aansluit met het plafond boven de muur.

Op deze manier hebben we een holle muur die langs één kant nog open blijft zodat we hierin de geluidsisolatie, elektriciteitsdraden, enz… kunnen aanbrengen.

We werken flink door en tegen de avond staat het kader van alle muren van de benedenverdieping op hun plaats en is de eerste muur helemaal met OSB bekleed langs de buitenkant.

Morgen gaan we dit allemaal nog een keertje fotografisch vastleggen (vandaag ons fototoestel vergeten) zodat het allemaal een beetje duidelijker wordt.

We rijden twee keer op en af, want we krijgen maar 30 strobalen per keer mee: 12 in de remork en 18 in onze camionette. En als alles gelost is, staat onze keuken weer vol met strobalen…

Op donderdag werd het glas voor de vaste ramen geleverd en dat moet vandaag binnen gezet worden. Nadat we de broodjes die Eefje is gaan halen verorberd hebben komt ook Papa Jef toe en samen dragen we het glas naar binnen en zetten we dit klaar op de verdieping waar het glas in de ramen gezet moet worden.

Om de ramen naar de eerste verdieping te halen, worden deze op een speciaal hiervoor gemaakte richel gezet en dan met de lier omhoog getrokken. Eefje en Papa Jef zetten deze beneden klaar op de richel en Niels en ik halen ze op de eerste verdieping er af.

Het moet gezegd na 23 ramen van tussen 44kg en 63kg per stuk begint de rug toch lichtjes te klagen en zijn we blij dat alle ramen netjes binnen staan.

Eefje heeft nog wat energie op overschot en dus wordt er nog een raam afgewerkt alvorens we de remork weer bij ons moeke afzetten en daarna onze welverdiende frietjes gaan eten.

We beginnen met de schuine kanten aan de onderkant van de sprong in het dak. Hiervoor hadden we die verstekzaag nodig, want aan beide kanten moet deze balk in een hoek van 45° doorgezaagd worden zodat hij schuin tussen de twee verticale steunbalken gezet kan worden. We bevestigen de balk aan de buitenkant met hoekijzers aan de draagbalk van het skelet en schroeven hem met een paar lange schroeven vast aan de verticale balk in het midden.

De onderste driehoek wordt opgevuld met pakketjes stro en daarbovenop wordt een strobaal verticaal gezet met een kleine strobaal ernaast. De hoek links nog opvullen en deze hoek kan aangedrukt worden. Ook hier zagen we een verstek van 45° op de aandrukbalk aan de linkerkant, zodat deze mooi aansluit op de schuine steunbalk.

Voordat we verder omhoog werken, wordt eerste de bovenste hoek gemaakt, net als in de andere punten van het dak.

De tijd vliegt en het is alweer de hoogste tijd voor ons wekelijks frietje…

Al gauw kwamen we tot de conclusie dat we te weinig aandrukbalken op voorraad hebben en na een paar uurtjes werken waren we dan ook technisch werkloos. Doeme, doeme, …

We besluiten om dan maar huiswaarts te keren en van de nood een deugd te maken en een keertje voor donker thuis te zijn. Net als we willen vertrekken stopt er een auto en stapt er iemand uit. Of ze even een kijkje mogen komen nemen op onze bouw. Uiteraard staan we hier altijd voor open. We delen maar wat graag onze passie voor strobouw met toekomstige strobouwers!

We geven een korte rondleiding en voorzien onze gasten van de nodige uitleg. We vinden het altijd leuk om onze ervaringen te delen, dus bezoek stoort ons eigenlijk nooit. Na de “toer” rijden we naar huis, met de welkome uitnodiging dat als ze een keertje willen helpen, ze uiteraard altijd welkom zijn.

Daarna naar huis, waar Eefje en ik samen genieten van een rustige avond en Papa Jef alvast onze bestelling voor extra aandrukbalken doorgeven.

Vandaag, maandag, heb ik op ’t werk even gezocht naar een mogelijke leverancier voor beits zodat we deze week alvast kunnen beginnen met het behandelen van de ramen en dan zaterdag hopelijk eindelijk de laatste stromuur kunnen afwerken…

Maar eerst moest er nog plastiek gespannen worden om het stro te beschermen. We hebben immers al kunnen vaststellen dat als de wind goed staat de regen perfect onder de oversteek door waait de zolder op. We doen dit door een strook plastiek van ongeveer 70cm breed af te snijden en deze dan aan één kant vast te nieten op een lange lat. Deze lat wordt dan bovenaan tegen de balk van het houtskelet gespijkerd zodat de plastiek ophangt. Daarna wordt de plastiek opgespannen en aan de onderkant vastgespijkerd met enkele kleine latjes ertussen.

Daarna zetten we aan de rechterkant twee balken rechtop om de schuine balk te ondersteunen waarop het stro moet rusten. Dit loopt niet meteen van een leien dakje, maar met het nodige puzzel- en hamerwerk staan ze uiteindelijk op hun plaats. Als de balk zo op zijn plaats staat, beseffen we dat we eigenlijk maar heel weinig stro uitsparen door meteen van beneden schuin omhoog te werken en we beginnen dus met een stromuur vanaf de vloer van de zolder, rechts van de verticale balk. Als de eerste twee rijen stro op hun plaats liggen wordt er weer eerst gezorgd dat de bovenste hoek opgevuld wordt.

Tegen die tijd is het alweer stikdonker en begint stillekesaan de vermoeidheid zijn tol te eisen.

Tradititiegetrouw belonen we ons weer met een frietje en “nen Bicky” alvorens we naar huis gaan. Morgen wordt er weer verder gewerkt totdat het hout op is, want we hebben ondertussen al wel gemerkt dat er nog wat extra aandrukbalken besteld gaan moeten worden…

Onze L-ijzers waren alweer bijna op, dus passeerden we eerst “vlug eventjes” langs Papa Jef, want die was er nog gaan bijhalen voor ons. Uiteindelijk komen we rond 15u pas aan op de werf en nadat we eerst even een foto nemen van de afgewerkte voorgevel, vliegen we er meteen in.

Terwijl ik ook van de zolderverdieping enkele foto’s maak, begint Eefje alvast met de werken voor te bereiden door het werkmateriaal en nog wat aandrukbalken naar de zolder te dragen.

We moeten enkel nog de benedenhoek boven de vide opvullen met stro. Dat dachten we op een uurtje of twee wel klaar te krijgen, maar heeft toch net iets langer geduurd… De twee onderste rijen stro waren een koud kunstje. Gewoon stapelen, stokken erin en aandrukken. Dat gebeurt ondertussen al routinematig.

Daarna even eerst de bovenste rij plaatsen, want als we verder omhoog werken, dan krijgen we deze er niet meer tussen. Dit loopt net iets anders dan in de bovenste hoeken, omdat we hier niet in een punt eindigen. We beginnen dus met een strobaal omhoog te steken en die met een touw vast te binden zodat hij op zijn plaats blijft hangen. Daarna plaatsen we de aandrukbalken daaronder om zo deze baal omhoog aan te drukken. De ruimte die overblijft is ongeveer 55cm hoog. Net te veel voor een strobaal op zijn kant dus.

Hm, we halen de aandrukbalk er terug tussenuit en leggen deze bovenop ons aandruktafeltje, dat we al eens eerder gebruikt hebben. Hierbovenop leggen we pakketjes stro van ongeveer 10cm hoog en daarboven de strobaal die omhoog moet. Als we dit aandrukken hebben we ongeveer 48cm over om op te vullen. Dat is net enkele centimeters minder dan een strobaal en dus ideaal om deze er nog tussen te klemmen.

De halve strobalen die we uit het dak gehaald hebben zijn hiervoor ideaal en dus steken we deze tussen de twee balken en drukken ze aan naar buiten. De laatste ruimte die overblijft wordt weer opgevuld met een op maat gemaakte baal en daarmee is ook de achtergevel helemaal klaar.

Het is ondertussen al een tijdje donker en dus gaan we de ruimte tussen de twee daken laten voor morgen en zondag, maar voordat we weer huiswaarts keren, dragen we nog de strobalen die we nodig hebben naar boven. Deze liggen nog helemaal beneden en dus moeten er een 30-tal strobalen twee verdiepingen omhoog gedragen worden via de trap.

Als die allemaal boven op zolder liggen zijn we bekaf van het vele trappen lopen en leggen we ons eventjes neer op het stro dat we op zolder gestapeld hebben. Heerlijk! We zijn letterlijk volledig omgeven door stro en genieten even van het rustgevende effect van ons strohuisje.

Woensdag werken we verder aan de achtergevel. Hier moeten op zolder nog twee grote driehoeken vol stro gestoken worden en dan is ook deze helemaal klaar. We zullen ook van de gelegenheid gebruik maken om nog eens wat foto’s te nemen. Kwestie dat onze trouwe lezers een gedacht krijgen van hoe het er nu ondertussen uitziet…

In de bovenste piek van de muur moet er telkens een driehoek opgevuld worden met stro, net onder het dak. Er kan hier dus niet op de klassieke manier gewerkt worden om het stro aan te drukken. We beginnen op vrijdagavond met de eerste moeilijke muur, de achterste muur op zolder waar geen raam in moet.

De onderste lagen zijn nog vanzelfsprekend, want dat is een kwestie van stro stapelen en dan naar beneden aandrukken. Maar als we de tip naderen, moeten we een andere techniek gaan verzinnen. Even nadenken en overleggen, dus…

We komen uiteindelijk met de volgende oplossing:

• 2 balken van ongeveer 60cm zagen waarop de haken om ze aan het skelet vast te zetten alvast klaar gezet worden
• de eerste balk houd ik omhoog aan de achterkant van de muur en Eefje hamert deze tegen de balken vast
• vervolgens vullen we de holte boven de halve bank op met stro en drukken dit zo goed mogelijk aan
• op de tweede balk wordt er een pakket stro vastgebonden, zodat ik dit samen met de balk omhoog kan drukken en zo het stro in de holte kan aandrukken
• Eefje hamert de balk weer vast met de haken tegen het houtskelet

We hebben hiermee de piek goed opgevuld en terug een horizontale balk waartegen we onze krukken kunnen zetten om het stro van de lagere lagen aan te drukken.

Wanneer er geen strobaal meer tussen past, wordt de overblijvende ruimte opgevuld met op maat gemaakte strobalen. Een triplex plaat helpt hierbij om de balen goed te kunnen klemmen.

Op zaterdagmorgen is ook Papa Jef weer van de partij om de laatste ramen af te werken. Hij brengt ook extra stelling mee. Deze zullen we nodig hebben om het stukje muur boven de vide te kunnen bouwen.

Ook Niels komt langs om de steun voor de lier waarmee we het glas omhoog zullen trekken te verstevigen. Hij heeft een extra verstevigingsring gemaakt om rond de verticale buis op het zwakke punt vast te zetten. Van daaruit zal de steun extra verankerd worden met twee balken die verbonden worden met twee draagbalken van het houtskelet. Dit zou voldoende tegengewicht moeten geven zodat deze buis niet langer doorbuigt onder de grote last van het zware glas.

Voordat hij naar huis gaat, helpt Niels nog een handje bij het opbouwen van de stelling en het afwerken van het laatste stukje plafond op zolder. Eefje en ik kunnen ons zo volledig concentreren op muren bouwen en tegen de avond zijn we dan ook blij dat we twee volledige muurhelften klaar hebben, inclusief de moeilijke bovenste hoeken. De basislaag van de volgende muur ligt ook al op zijn plaats en daarmee zijn we even technisch werkloos, want de metalen hoeken die we nodig hebben om de aandrukbalken vast te zetten zijn op.

Daarmee hebben we onszelf nog een keertje een echte rustdag verdiend op zondag, maar maandagavond wordt er weer verder gewerkt. We willen immers over twee weken alle muren helemaal klaar hebben!

Maar Eefje en Jens hebben vandaag hard gewerkt en de laatste muur van de schilderatelier/fotostudio afgewerkt.

Toen ik aankwam waren ze al bezig om aan de voorgevel op zolder nieuwe plastiek te spannen om de strobalen ook hier tegen de regen te beschermen. Terwijl dit afgewerkt wordt, begin ik alvast met de strobalen tussen de spanten uit te halen zodat we de muren hierin kunnen laten doorlopen.

Het bobijntje van Eefje is na een dag hard werken een beetje af en dus werken we niet meer te lang door. Morgenavond vliegen we er dan weer met ons tweetjes in om ook op zolder de buitenmuren zo snel mogelijk af te werken.

Rij 3 en 4 van de muur leverden geen probleem, want deze pasten nog perfect tussen de verticale balken van het skelet en konden dus op de klassieke manier aangedrukt worden, maar van de twee rijen daarop pasten enkel de onderste rij tussen de balken van het skelet. De 6de rij zit aan de linkerkant al tussen de spanten van het dak en daarboven zit dus geen balk waartegen de krikken gezet kunnen worden om de balk naar beneden te drukken om het stro te persen.

Na eventjes denken en puzzelen vinden we de volgende oplossing: We maken 2 driehoekige balkjes waarin we twee gaten boren. Één in de hoek om de driehoek horizontaal vast te zetten tegen de schuine balk van het dak. Één in de tegenoverliggende hoek om de driekhoek verticaal vast te zetten tegen de schuine balk van het dak.

Zo zetten we aan de twee schuine balken van het spant een driehoek vast. Daaronder zetten we een balkje en daaronder de krik op de aan te drukken balk. Doordat de driehoeken verankerd zitten blijven deze mooi op hun plaats zitten bij het aandrukken en wordt de balk probleemloos aangedrukt. De ijzers aan de binnenkant van het spant vastnagelen vergt zoals gewoonlijk weer wat lenigheid, maar dat lukt al vrij aardig tegenwoordig.

Morgen komt Jens weer een handje toesteken terwijl ik werken ben. Uiteraard ben ik alweer heel curieus om te zien wat er klaar is tegen dat ik thuis kom…